Spookstad Doel, België

In mijn omgeving zijn een hoop mensen er al geweest, puur en alleen omdat het in de buurt is. Mensen hoger in Nederland zullen vermoedelijk niet eens van het bestaan afweten. Maar net over de grens met België is een spookstad genaamd Doel. Nou ja spookstad is een groot woord, het zijn slechts een aantal straten. Maar Doel is…. creepy, verlaten en bizar, Doel is… Doel.

\In mijn omgeving zijn een hoop mensen er al geweest, puur en alleen omdat het in de buurt is. Mensen hoger in Nederland zullen vermoedelijk niet eens van het bestaan afweten. Maar net over de grens met België is een spookstad genaamd Doel. Nou ja spookstad is een groot woord, het zijn slechts een aantal straten. Maar Doel is…. creepy, verlaten en bizar, Doel is… Doel.

De eerste keer dat je de spookstad Doel binnenloopt bezorgt al direct rillingen. De deftige huizen van toen staan er nu verloren bij. Het is net alsof hier een catastrofale ramp heeft plaatsgevonden en mensen ter plekke alles hebben achtergelaten. Het lijkt wel een filmset van een zombie-film.

De realiteit is echter anders. Geen tegenspoed, wel een jarenlange strijd tussen bewoners en de gemeente Beveren. De eerste plannen voor de havenuitbreiding op de linker Scheldeoever stammen uit 1963 en voorzagen dat heel Doel zou verdwijnen voor havendokken en industriegronden. In 1968 werd in het dorp een zelfs een bouwverbod aangekondigd. Er werden echter nog geen onteigeningen uitgevoerd en de bevolking ging een periode van tien jaar lange onzekerheid in. De Intercommunale voor het Waasland stelde dat het verdwijnen van Doel de enige menswaardige oplossing is, maar in 1976 verkondigde men dat het dorp helemaal niet hoefde te verdwijnen en dat de industrieterreinen op de linkeroever rond het dorp aangelegd konden worden. Een halve eeuw later is het inwoneraantal flink gedaald en telt het dorp meer vervallen dan bewoonde huizen.

Spookstad Doel en haar inwoners

Tot 1977 was Doel een zelfstandige gemeente met 1300 inwoners. Veertig jaar later – in 2007 – had het 359 inwoners en in 2016 slechts 22. De overblijvers zijn vaak op hoge leeftijd, geboren en getogen in Doel en vastberaden om niet uit het dorp te vertrekken. Vorig jaar zijn er meerdere mensen van het actiecomité Doel 2020 gezwicht en hebben ook hun huis verkocht. Dit betekent dat de overheid op drie huizen na alle woningen in bezit heeft.

Naast deze drie woningen heeft de kerk van Doel eveneens het chronische verval doorstaan. Plassen water rusten op de parkeerplaats voor het gebouw. Het onkruid is dwars door het asfalt hier heen gegroeid. Een van de berichten op de houten kerkdeuren deelt mee dat de kerk in gebruik is voor huwelijken, doopsels en begrafenissen. Kun je het je voorstellen….? Hier in het huwelijksbootje treden?

Graffiti

Met ogen in onze rug lopen we door de straten, wie weet wat er uit welk steegje tevoorschijn komt. Hoe langer je er rond loopt hoe meer je je verwonderd over het dorpje. Overal staan waarschuwingsborden alsof hier niets aan de hand is, “pas op overstekende kinderen”, waarschuwt een bord ons voor vlakbij de voormalige school.

Er zal echter weinig gehandhaafd worden hier. Lege straten vol met huizen compleet overgenomen door street artists en half ingestorte of opengebroken huizen zijn meer regel dan uitzondering. Soms is het graffiti kunstwerk van dusdanig formaat dat je weet dat hier nooit handhaving of politie rond rijd. Enkel een paar bewakingscamera’s houden een oogje in het zeil. Rode geraniums in de plantenbak of portiek proberen de woningen nog wat op te fleuren en enigszins bewoond te laten lijken. Op de achtergrond hoor je het constante brommen van de koeltorens van de kerncentrale. Dit maakt het spookachtige gevoel wellicht nog meer compleet.

Horeca

De zeventiende-eeuwse molen vormt met de kerk en het Hooghuis de drie monumenten van Doel. Mocht het dorp met de grond gelijk gemaakt worden, is de overheid verplicht deze drie monumenten ergens anders terug te plaatsen. Maar het mooiste van alles, je zou het niet zeggen voor 22 bewoners, maar in de molen zit echt een restaurant. Door de dagjesmensen die naar het dorp getrokken worden was het tijdens ons bezoek nog best druk en werd er van wat ik kon zien prima eten geserveerd. Vriendelijke mensen in de bediening ondanks dat we eigenlijk alleen maar naar het toilet hoefde.

Het blijkt zelfs niet de enige eetgelegenheid te zijn. In de Pastorijstraat zit ook nog Doel 5. Werknemers van de kerncentrale pakken hier een biertje na werktijd of eten hier wat.

Wat gaat er met Doel gebeuren?

Ondanks de talloze (totaal irrelevante) waarschuwingsborden pompt mijn adrenaline als ik hier loop. Ik besluit met mijn camera onder een half opengebroken garagedeur van een loods te gaan liggen. Met mijn vrouw maak ik de afspraak dat ze een oogje in het zeil houdt en we spreken af dat bij het minste of geringste geluid of kraakje ik er direct onderuit kruip. Binnen is het redelijk donker, enkel via een andere garagedeur komt wat natuurlijk licht naar binnen en via de spleet waar ik nu in lig. Ik kan me niet voorstellen dat hier ooit wellicht een florerend bedrijf zat, wat nog winst draaide ook. Het lijkt alsof de tijd hier al 100 jaar stil staat. Eigenlijk staat de tijd in Doel overal stil. Doel wacht duidelijk op zijn vonnis; blijft het bestaan of ontmoet het de sloophamer? We weten het niet als we Doel achter ons laten. Tot het vraagstuk is beantwoord, blijft Doel in ieder geval al dan niet ongewild een spookstad. Een spookstad met zoveel gave plekken voor een fotograaf, maar ook niet fotograven kunnen hier zeker een tijdje rondlopen en hun ogen uitkijken.

Laat me weten of je de drang hebt kunnen weerstaan om toch niet ergens stiekem naar binnen te gaan.

Houd je van dit soort foto’s? Neem ook eens een kijkje naar mijn urbex-foto’s

Update 2019: ik heb vernomen van andere mensen dat het steeds moeilijker is om Doel in te komen. Met een buitenlandse auto mag je al niet eens meer in het dorp parkeren. Er zou zelfs beveiliging rond lopen die checkt wat iedereen aan het doen is in Doel.